Kennistafel: Cameratoezicht op openbare plaatsen

Wat voor gemeente wilt u eigenlijk zijn?

[ Deze bijeenkomst was op 9 februari 2023 ]

Gemeenten zetten camera’s in voor allerlei doelen: voor openbare orde handhaving, maar ook voor verkeersonderzoek, parkeerhandhaving, crowd management en dergelijke. En in minstens honderd gemeenten lopen de handhavers inmiddels met een bodycam rond.

Al die camera’s verzamelen informatie en dat roept een aantal interessante vragen op. Juridische vragen (Mag dat?), maar ook technische (Kunnen we het?) en ethische vragen (Willen we dat?).

Ik werk samen met Privacy Management Partners. Het leek ons een goed idee hier een kennistafel aan te wijden. Sander Flight en Tess van den Blink geven eerst een presentatie. Daarna gaan we met elkaar in gesprek om kennis en ervaring te delen. Kom ook aan de kennistafel zitten!

Flexibeler cameratoezicht: evaluatie wijziging artikel 151c van de Gemeentewet

In 2016 is artikel 151c van de Gemeentewet aangepast. Gemeenten konden vanaf dat moment cameratoezicht inzetten op een flexibeler manier dan voorheen. In opdracht van het WODC van het Ministerie van Justitie en Veiligheid voerde ik – samen met I&O Research – een landelijke evaluatie uit. We zochten uit of de wetswijziging vijf jaar na dato heeft bereikt wat de bedoeling was en welke effecten de wijziging heeft gehad. Het rapport wordt door de minister naar de Staten Generaal gestuurd.



Continue Reading

Evaluatie cameratoezicht gemeente Utrecht

Ik voerde de evaluatie uit van het gemeentelijke cameratoezicht in Utrecht, net als in 2013 en 2018. Het onderzoek draaide om de vraag wat goed gaat en wat eventueel beter kan. Het gaat hier over het cameratoezicht dat de burgemeester inzet voor handhaving van de openbare orde, dus over artikel 151c van de Gemeentewet. De aanbevelingen worden verwerkt in een nieuw camerabeleid voor de komende jaren.



Continue Reading

Hoe bodycams werken

Vijf jaar geleden kreeg ik vaak de vraag van journalisten: “Die bodycams; werken die nou?” Dan gaf ik altijd het antwoord “Ja”: het wetenschappelijke bewijs was helder en stond eigenlijk niet ter discussie. Inmiddels zijn we vijf jaar verder en heb ik evaluaties uitgevoerd voor politie, gemeenten en openbaar vervoer. Ook heb ik meer dan tweehonderd boeken, artikelen, meta-evaluaties en rapporten over bodycams van over de hele wereld gelezen. En nu ben ik niet meer zo zeker van het antwoord.

Zelfs binnen een en hetzelfde juridische systeem met dezelfde interne richtlijnen en met exact dezelfde technologie kunnen bodycams totaal verschillende effecten hebben. Dus nu is mijn antwoord op de vraag van journalisten: “Het hangt ervan af”. Dat leidt natuurlijk altijd tot de volgende vraag: “Waarvan dan?” In het hoofdstuk dat ik schreef voor het boek Police on camera probeer ik die vraag te beantwoorden. Het heet: Taking off the blinders: a general framework to understand how bodycams work.



Continue Reading

Arriva voert bodycams landelijk in na onderzoek

Vanaf vandaag draagt al het controlerend en handhavend personeel van Arriva standaard een bodycam. Een evaluatie die ik mocht doen in Friesland en Groningen speelde een belangrijke rol bij dat besluit. Door het onderzoek op wetenschappelijke wijze uit te voeren kon ik de preventieve en de-escalerende werking van de bodycams objectief aantonen. De bodycam geeft de medewerkers niet alleen een veiliger gevoel, maar voorkomt ook incidenten.



Continue Reading

Automatische gezichtsherkenning

Hoe ver is de praktijk en welke privacyrisico’s zijn er?

Gezichten herkennen in digitale beelden werkt steeds beter – met name door inzet van artificial intelligence. Overheid, bedrijven en burgers kunnen deze nieuwe technologie op allerlei manieren gebruiken. De Universiteit van Tilburg deed onderzoek naar de stand van zaken, naar de privacyrisico’s en naar de mogelijkheden om privacy-inbreuken te voorkomen. Ik was lid van de begeleidingscommissie van dit onderzoek.



Continue Reading

Camerabeleid ProRail opstellen

ProRail zet cameratoezicht op stations in voor de veiligheid van reizigers, personeel en de treinenloop. Maar hoe bepaal je hoeveel camera’s er per station nodig zijn? Waar moeten ze precies worden opgehangen? Wie mogen daarover meebeslissen? Dat soort vragen beantwoord je in een camerabeleid. Ik ben gevraagd dat camerabeleid op te stellen.



Continue Reading

Geweld: is het wel echt aan het afnemen?

Volgens alle gebruikelijke informatiebronnen – politiecijfers en slachtofferenquĂȘtes – neemt het aantal geweldsdelicten in Nederland al jarenlang af. In enkele andere landen zijn er signalen dat die positieve trend aan het ombuigen is en dat de hoeveelheid geweld weer gaat stijgen. Samen met Marnix Eysink Smeets kijk ik of er ook in Nederland signalen zijn – early warnings – voor deze trendbreuk.



Continue Reading

Juridisch advies cameratoezicht RET

Om de veiligheid in het openbaar vervoer in de regio Rotterdam te bevorderen worden veel camera’s ingezet door de RET: op de stations, maar ook in de voertuigen. Al die camera’s moeten uiteraard netjes voldoen aan de wet- en regelgeving op het gebied van privacy. Ik geef de RET juridisch en praktisch advies om dit goed te regelen.



Continue Reading