Onderzoek & Advies
Ik heb een nieuwe baan: privacy officer bij de gemeente Den Haag. Nou ja, part-time dan: twee dagen per week. En het is eigenlijk geen echte baan, want ik word gedetacheerd. Maar het voelt wel als een baan: ik heb een pasje van het stadhuis op het Spui. En ik drink koffie met collega’s. Meer baan wordt het niet, toch?
…Ik geef dit jaar wederom de module Cameratoezicht in de opleiding Wet- en regelgeving in openbare orde en veiligheid. Deze editie van de opleiding loopt van 9 maart tot 13 april 2023.
Ik ga uitgebreid in op artikel 151c van de Gemeentewet. Maar ook het onderwerp privacy krijgt veel aandacht. Daarnaast gaan we in op publiek-private samenwerking, flexibel cameratoezicht en bodycams. De techniek ontwikkelt zich snel en de wet hobbelt er met wat vertraging achteraan. In de cursus leg ik uit hoe je op basis van algemene principes uit de wet- en regelgeving ervoor kunt zorgen dat je goed onderbouwd camera’s kunt inzetten….
Wat voor gemeente wilt u eigenlijk zijn?
[ Deze bijeenkomst was op 9 februari 2023 ]
Gemeenten zetten camera’s in voor allerlei doelen: voor openbare orde handhaving, maar ook voor verkeersonderzoek, parkeerhandhaving, crowd management en dergelijke. En in minstens honderd gemeenten lopen de handhavers inmiddels met een bodycam rond.
Al die camera’s verzamelen informatie en dat roept een aantal interessante vragen op. Juridische vragen (Mag dat?), maar ook technische (Kunnen we het?) en ethische vragen (Willen we dat?).
Ik werk samen met Privacy Management Partners. Het leek ons een goed idee hier een kennistafel aan te wijden. Sander Flight en Tess van den Blink geven eerst een presentatie. Daarna gaan we met elkaar in gesprek om kennis en ervaring te delen. Kom ook aan de kennistafel zitten!
Veel gemeenten zetten scanauto’s in voor parkeerhandhaving. Op het dak van die auto’s staan camera’s die kentekens van geparkeerde auto’s fotograferen. Ze controleren of er een parkeerrecht is: een parkeervergunning of een betaling van parkeergeld. De camera’s op het dak van dat soort auto’s ‘zien’ natuurlijk nog veel meer. Je kan zien of er afval op straat ligt, of de verkeersborden recht staan en of de straatverlichting werkt. Kan een gemeente die beelden ook gebruiken voor andere doelen dan parkeerhandhaving? Dat is de vraag die centraal staat in het vierjarige project ‘Human Values for Smarter Cities: Designing Understandable Machine-Vision Systems in Public Spaces’.
…When bodycams were first introduced into the world of policing and law enforcement agencies, expectations were high. These small wearable cameras would be used to create objective records of encounters, encourage lawful and respectful police-citizen interactions because both parties know exchanges are recorded, alleviate mistrust between the police and the public, and offer a way to substantiate whether officers have been wrongly or rightly accused of misconduct.
Looking back on more than half a decade of impact evaluations and other literature, my conclusion is that bodycams have not been the game-changer that supporters expected them to be. Nor have they turned our law enforcement agencies into armies of robocops that record everything we do while linking data to our identities using automatic facial recognition.
Read the article I wrote for the European Data Protection Law Review: take me there!
(English version below)
Vandaag gaf ik een gastcollege aan de TU Delft over bodycams in de collegereeks Responsible Innovation. Ik heb de bodycam gebruikt als voorbeeld van technologische innovatie binnen de politie. Het succes of mislukking van een innovatie hangt niet alleen af van de techniek, maar ook van de mensen die de techniek gebruiken. En zelfs als de technologie perfect is en de gebruikers allemaal precies weten wat ze moeten doen, kan een apparaat als de bodycam nog steeds een totale teleurstelling worden. Dat hangt af van de sociale en juridische context.
De gemeente Den Haag heeft – net als alle andere gemeenten – last van bijplaatsingen bij afvalcontainers. Afval wordt op het verkeerde moment aangeboden of wordt naast de container neergezet. De gemeente doet al heel veel om dit probleem aan te pakken. Nu gaat de gemeente een experiment doen met cameratoezicht bij afvalcontainers waar regelmatig troep omheen ligt.
…Vijf jaar geleden kreeg ik vaak de vraag van journalisten: “Die bodycams; werken die nou?” Dan gaf ik altijd het antwoord “Ja”: het wetenschappelijke bewijs was helder en stond eigenlijk niet ter discussie. Inmiddels zijn we vijf jaar verder en heb ik evaluaties uitgevoerd voor politie, gemeenten en openbaar vervoer. Ook heb ik meer dan tweehonderd boeken, artikelen, meta-evaluaties en rapporten over bodycams van over de hele wereld gelezen. En nu ben ik niet meer zo zeker van het antwoord.
Zelfs binnen een en hetzelfde juridische systeem met dezelfde interne richtlijnen en met exact dezelfde technologie kunnen bodycams totaal verschillende effecten hebben. Dus nu is mijn antwoord op de vraag van journalisten: “Het hangt ervan af”. Dat leidt natuurlijk altijd tot de volgende vraag: “Waarvan dan?” In het hoofdstuk dat ik schreef voor het boek Police on camera probeer ik die vraag te beantwoorden. Het heet: Taking off the blinders: a general framework to understand how bodycams work.
…Adviesbureau voor Veiligheid en Handhaving en Sander Flight slaan de handen ineen om gemeenten te ondersteunen bij het inzetten van bodycams voor boa’s. In een interview geven Josje van Woerkum van AVH en ik antwoord op deze vragen (en nog veel meer):
Hoe ver is de praktijk en welke privacyrisico’s zijn er?
Gezichten herkennen in digitale beelden werkt steeds beter – met name door inzet van artificial intelligence. Overheid, bedrijven en burgers kunnen deze nieuwe technologie op allerlei manieren gebruiken. De Universiteit van Tilburg deed onderzoek naar de stand van zaken, naar de privacyrisico’s en naar de mogelijkheden om privacy-inbreuken te voorkomen. Ik was lid van de begeleidingscommissie van dit onderzoek.
…