Onderzoek & Advies
Elk jaar komen een paar honderd experts van Europol bij elkaar om te praten over Data Protection in Law Enforcement – oftewel gegevensbescherming binnen de wereld van politie en handhaving. Dit jaar ben ik uitgenodigd om een lezing te geven over bodycams. Ik ga het hebben over de dilemma’s waar de politie mee worstelt.
…Ik geef dit jaar wederom de module Cameratoezicht in de opleiding Wet- en regelgeving in openbare orde en veiligheid. Deze editie van de opleiding loopt van 9 maart tot 13 april 2023.
Ik ga uitgebreid in op artikel 151c van de Gemeentewet. Maar ook het onderwerp privacy krijgt veel aandacht. Daarnaast gaan we in op publiek-private samenwerking, flexibel cameratoezicht en bodycams. De techniek ontwikkelt zich snel en de wet hobbelt er met wat vertraging achteraan. In de cursus leg ik uit hoe je op basis van algemene principes uit de wet- en regelgeving ervoor kunt zorgen dat je goed onderbouwd camera’s kunt inzetten….
De bodycam – een kleine camera die op het lichaam wordt gedragen – is een groot succes bij de politie en in het OV. Bodycams hebben een aantoonbaar corrigerend effect op een groot deel van degenen die agressie en geweld plegen tegen mensen met een publieke taak. En zelfs als de bodycam geen preventief effect heeft, is het een nuttig instrument. Want dan zijn er beelden van het incident waarmee goed onderbouwd aangifte kan worden gedaan bij de politie. Het succes van de bodycam heeft tientallen gemeenten op het idee gebracht hun handhavers ook te voorzien van bodycams. Maar bodycams werken niet altijd: er is maatwerk nodig. Ik help gemeenten om de invoering zo soepel en succesvol mogelijk te laten verlopen.
…When bodycams were first introduced into the world of policing and law enforcement agencies, expectations were high. These small wearable cameras would be used to create objective records of encounters, encourage lawful and respectful police-citizen interactions because both parties know exchanges are recorded, alleviate mistrust between the police and the public, and offer a way to substantiate whether officers have been wrongly or rightly accused of misconduct.
…Ik heb in 2021 voor de Nationale Politie onderzocht welke meerwaarde bodycams kunnen hebben voor het dagelijkse politiewerk. Eerder onderzoek dat ik deed in de Eenheid Amsterdam en bij de Landelijke Eenheid lieten al zien dat bodycams geweld tegen politiemensen kunnen voorkomen. Maar je kunt nog veel meer met bodycams: live meekijken, evalueren, opsporen. Ik keek in de praktijk of een bredere inzet van bodycams iets oplevert.
…(English version below)
Vandaag gaf ik een gastcollege aan de TU Delft over bodycams in de collegereeks Responsible Innovation. Ik heb de bodycam gebruikt als voorbeeld van technologische innovatie binnen de politie. Het succes of mislukking van een innovatie hangt niet alleen af van de techniek, maar ook van de mensen die de techniek gebruiken. En zelfs als de technologie perfect is en de gebruikers allemaal precies weten wat ze moeten doen, kan een apparaat als de bodycam nog steeds een totale teleurstelling worden. Dat hangt af van de sociale en juridische context.
Inspecteurs van de Rijksinspectie Digitale Infrastructuur (RDI) houden toezicht op illegale uitzendingen in de ether. Als ze een zendinstallatie ontdekken wordt die ontmanteld. De inspecteurs krijgen in hun werk regelmatig te maken met agressie en soms zelfs geweld. De RDI wil de inspecteurs nu ook een bodycam geven.
…Vijf jaar geleden kreeg ik vaak de vraag van journalisten: “Die bodycams; werken die nou?” Dan gaf ik altijd het antwoord “Ja”: het wetenschappelijke bewijs was helder en stond eigenlijk niet ter discussie. Inmiddels zijn we vijf jaar verder en heb ik evaluaties uitgevoerd voor politie, gemeenten en openbaar vervoer. Ook heb ik meer dan tweehonderd boeken, artikelen, meta-evaluaties en rapporten over bodycams van over de hele wereld gelezen. En nu ben ik niet meer zo zeker van het antwoord.
Zelfs binnen een en hetzelfde juridische systeem met dezelfde interne richtlijnen en met exact dezelfde technologie kunnen bodycams totaal verschillende effecten hebben. Dus nu is mijn antwoord op de vraag van journalisten: “Het hangt ervan af”. Dat leidt natuurlijk altijd tot de volgende vraag: “Waarvan dan?” In het hoofdstuk dat ik schreef voor het boek Police on camera probeer ik die vraag te beantwoorden. Het heet: Taking off the blinders: a general framework to understand how bodycams work.
…Vanaf vandaag draagt al het controlerend en handhavend personeel van Arriva standaard een bodycam. Een evaluatie die ik mocht doen in Friesland en Groningen speelde een belangrijke rol bij dat besluit. Door het onderzoek op wetenschappelijke wijze uit te voeren kon ik de preventieve en de-escalerende werking van de bodycams objectief aantonen. De bodycam geeft de medewerkers niet alleen een veiliger gevoel, maar voorkomt ook incidenten.
…Adviesbureau voor Veiligheid en Handhaving en Sander Flight slaan de handen ineen om gemeenten te ondersteunen bij het inzetten van bodycams voor boa’s. In een interview geven Josje van Woerkum van AVH en ik antwoord op deze vragen (en nog veel meer):