Veel ondernemers op bedrijventerreinen en in winkelgebieden willen collectieve camerabewaking. Maar ze vragen zich af of ze de openbare weg wel mogen filmen. Het antwoord is helaas niet eenvoudig ‘ja’ of ‘nee’. Het hangt van allerlei factoren af. Ik gaf gemeenten, politie en ondernemersverenigingen in Flevoland een in-company training: “Camerabewaking en Privacy”. De training was georganiseerd door de Stichting Beveiliging Bedrijventerreinen Flevoland (SBBF).
“Het mag niet, behalve als het wel mag”
In principe heeft iedereen het recht om met rust te worden gelaten. Dus mag je als bedrijf of burger niet zomaar een camera op straat richten. Maar er zijn uitzonderingen op die regel. In mijn trainingen begin ik daarom altijd met het uitleggen van de algemene grondrechten enerzijds en de specifieke wetten anderzijds waarmee die grondrechten mogen worden ingeperkt. Er is geen eenduidig antwoord op de vraag: “Hoe zit het?” In principe mag het niet, maar er zijn situaties waarin het wel mag – als je aan alle voorwaarden voldoet.
Jurisprudentie
Gelukkig zijn er rechtszaken gevoerd over camera’s: die kunnen we gebruiken om te zien hoe rechters de wet interpreteren. En ook de Autoriteit Persoonsgegevens heeft een aantal onderzoeken gedaan en beleidsregels gepubliceerd. Op basis daarvan kan je met een redelijke mate van zekerheid bepalen of een bepaald camerasysteem binnen de wet valt of niet.
Doe je huiswerk
Als een ondernemersvereniging of stichting voor collectieve beveiliging camera’s wil plaatsen op straat, moeten verschillende documenten worden opgesteld.
- statuten waarin staat dat de Stichting of Vereniging verantwoordelijk is voor de beveiliging van het bedrijventerrein of winkelgebied;
- convenant met de gemeente zodat duidelijk is dat de burgemeester geen camera’s gaat plaatsen voor handhaving van de openbare orde en ruimte biedt voor de ondernemers om zelf camera’s neer te zetten;
- Data Protection Impact Assessment waarin de risico’s van de camera’s worden beschreven, met bijpassende maatregelen om die risico’s te verkleinen;
- verwerkersovereenkomst om te zorgen dat de leverancier van het camerasysteem zich ook aan de wet houdt;
- privacyverklaring website waarin wordt uitgelegd aan betrokkenen (dus alle voorbijgangers) hoe het camerasysteem werkt en waar zij hun AVG-rechten kunnen uitoefenen.
Bonus: automatische kentekenherkenning en AI
Het kost geld om camerabeelden rechtstreeks te laten bekijken door een beveiliger in een cameratoezichtruimte. Dus is het logisch dat er wordt gewerkt aan technologie om dat werk deels te automatiseren. Bijvoorbeeld door automatische kentekenherkenning in de camera’s in te bouwen. Of door gebruik te maken van Artificial Intelligence om objecten te herkennen of zelfs gedrag te interpreteren. Dat soort technologie gaat al snel te ver: zelfs de overheid mag dat soort ‘slimme’ camera’s lang niet altijd inzetten – laat staan een groep ondernemers. Daar moet een grondige beoordeling voor plaatsvinden: weegt het belang van de ondernemers zwaarder dan het belang van de voorbijgangers?
Ook zo’n training krijgen?
Dat kan! Stuur me een mailtje op info@sanderflight.nl – dan bespreken we het even. Of lees dit stappenplan dat ik schreef voor Interpolis.