Geweld: is het wel echt aan het afnemen?

Volgens alle gebruikelijke informatiebronnen – politiecijfers en slachtofferenquêtes – neemt het aantal geweldsdelicten in Nederland al jarenlang af. In enkele andere landen zijn er signalen dat die positieve trend aan het ombuigen is en dat de hoeveelheid geweld weer gaat stijgen. Samen met Marnix Eysink Smeets kijk ik of er ook in Nederland signalen zijn – early warnings – voor deze trendbreuk.

Kwantitatieve informatie uit onverwachte hoek

Het heeft natuurlijk weinig zin in dit onderzoek om te kijken naar de politiecijfers en slachtofferenquêtes: die laten namelijk een gestaag dalende lijn zien. Wat we moeten hebben zijn informatiebronnen uit een andere hoek. In dit onderzoek kijken we daarom naar dataseries uit een aantal specifieke sectoren: openbaar vervoer, politici, onderwijs, grote steden, uitgaansleven, sport, media, zorg. We zoeken naar interne registraties, logboeken, meldpunten en dergelijke.

Kwalitatieve informatie voor een nog beter beeld

Verder praten we in elk van die sectoren met een of meerdere experts: deskundigen die los van de cijfers kunnen overzien hoe geweld zich eigenlijk ontwikkelt. Verder hebben we gekeken naar mediaberichten en deden we een zoekslag in Google Trends om een beeld te krijgen van het maatschappelijk discours over geweld.

Conclusies en aanbevelingen

Het onderzoek geeft uiteraard antwoord op de vraag of er in Nederland early warnings zijn voor een opleving van de geweldscriminaliteit. Maar we geven ook aan waar die eventuele opleving zichtbaar is en hoe deze eruit ziet. Dit levert een aantal aanbevelingen op voor het departement om de komende jaren goed de vinger aan de pols te kunnen houden op dit maatschappelijk relevante thema.