Ik krijg regelmatig te horen dat je niet zomaar een camera mag ophangen omdat camerabeelden bijzondere persoonsgegevens zouden bevatten. Dat klinkt logisch, want camerabeelden bevatten inderdaad informatie over bijvoorbeeld iemands gezondheid (wandelstok, krukken, rolstoel) of etniciteit (haardracht, sieraden, kleding). Maar het klopt niet.
In 2010 kwam de Hoge Raad nog tot de conclusie dat een foto van een persoon als ‘gevoelige’ informatie moet worden aangemerkt:
“Uit de wetgeschiedenis volgt dat niet alleen gegevens die direct het ras van een persoon betreffen, maar ook gegevens waaruit informatie over het ras van een persoon kan worden afgeleid, zoals een foto van een persoon, als “gevoelige” informatie moet worden aangemerkt, die door de Officier van Justitie slechts kan worden gevorderd op de voet van de art. 126nd en 126nf Sv, dus na daartoe door de rechter-commissaris verleende machtiging.”
ECLI:NL:HR:2010:BK6331.
Kortom: camerabeelden zijn bijzondere persoonsgegevens omdat je iemands ras er uit kunt afleiden.
Maar we zijn nu tien jaar verder. Op basis van drie verschillende informatiebronnen kom ik nu tot de conclusie dat camerabeelden géén bijzondere persoonsgegevens zijn.
1. Negen rechters vinden het
Allereerst zijn er na de hierboven geciteerde uitspraak van de Hoge Raad uit 2010 negen rechters geweest die zich over dezelfde vraag hebben gebogen. Zij kwamen tot andere conclusies dan de Hoge Raad. Camerabeelden zijn volgens die rechters géén rasgegevens ook al kan je iemands ras uit een camerabeeld afleiden. Lees alle betreffende uitspraken in dit geweldige artikel van Zwenne en Mommers (zie het overzicht op p. 247).
2. De Autoriteit Persoonsgegevens vindt het
Ten tweede is de Autoriteit Persoonsgegevens glashelder in de beleidsregels voor cameratoezicht:
“Om opportuniteitsredenen beschouwt de AP camerabeelden van een persoon thans niet als bijzondere persoonsgegevens.”
Beleidsregels cameratoezicht AP (ga naar de tekst op pagina 26)
Het wordt overigens een ander verhaal als je camera’s gebruikt om iemands etniciteit, gezondheid of seksuele voorkeur (of lidmaatschap van een vakbond) mee vast te stellen. En als je de verwerking ook kunt doen zonder die bijzondere persoonsgegevens te verwerken, moet je dat doen. Maar bij heel veel camerasystemen is het natuurlijk onvermijdelijk dat je personen en hun uiterlijk in beeld krijgt. Kortom: for all practical purposes zijn camerabeelden geen bijzondere persoonsgegevens.
De Hoge Raad vindt het zelf ook
Ten derde is het Parket van de Hoge Raad zelf in 2017 tot andere inzichten gekomen. De aanleiding was een zaak waarin politiemensen een verdachte hadden geïdentificeerd op camerabeelden. Het ging om ‘enkel de camerabeelden van een specifieke pintransactie’. Maar ja, ook die beelden bevatten natuurlijk gevoelige gegevens omdat uit die opnamen het ras van de afgebeelde persoon is op te maken. Zijn het dan ook meteen bijzondere persoonsgegevens? Nee, dat zou overtrokken zijn, aldus het Parket bij de Hoge Raad:
“Een ongenuanceerde uitleg zou ertoe leiden dat opnamen van beveiligingscamera’s per definitie gevoelige gegevens bevatten, omdat uit die opnamen het ras van de afgebeelde persoon is op te maken. Dat lijkt mij overtrokken.”
Het was de bedoeling van de wetgever om een extra waarborg in te bouwen als gevoelige gegevens kunnen worden gekoppeld aan een met naam en toenaam bekende persoon. Maar als je alleen maar een camerabeeld hebt zonder extra informatie over die persoon en als het je helemaal niet gaat om het vaststellen van iemands ras, gezondheid of seksuele voorkeur, dan moet je daar niet te moeilijk over doen. Want:
“Het bekijken van opnames van beveiligingscamera’s met het oog op een mogelijke herkenning van een afgebeelde persoon is van geheel andere orde.”
Kortom: camerabeelden zijn geen bijzondere persoonsgegevens.
Reacties zijn van harte welkom op info@sanderflight.nl.